Sofia Czeska-Maciejowska

Sofia Czeska-Maciejowska

(1584-1650)

Beatificazione:

- 09 giugno 2013

- Papa  Francesco

Ricorrenza:

- 1 aprile

Nobile e ben istruita, rimasta vedova giovanissima, prese i voti e fondò la Congregazione delle Vergini della Presentazione della Beata Vergine Maria e spese la sua vita nell'aiuito alle ragazze povere ed orfane, seguendo la sua personale regola “istruzione e formazione”, per prepararle alla vita. Ha destinato i propri beni per la formazione dei giovani, ragazze bisognose che sono diventate la sua famiglia e il patrimonio della sua bontà

  • Biografia
  • LITTERAE APOSTOLICAE
  • dalla beatificazione
“Gloria a Dio e a sua Madre”

 

Zofia Czeska nacque nel 1584 da famiglia di alto rango, crebbe nelle proprietà familiari che si trovavano tra Cracovia e Sandomierz nella regione chiamata Małopolska (Piccola Polonia).

A 16 anni fu data in sposa al nobile Jan Czeski, prendendone il cognome. Ma dopo solo sei anni Sofia Czeska rimase vedova e senza figli.

Giovane, bella e ricca, fece un’altra scelta: decise di consacrare la sua vita. Già dal 1602 apparteneva all’arciconfraternita della Misericordia attiva a Cracovia presso la chiesa di Santa Barbara dei gesuiti. In quel periodo elargiva offerte ai bisognosi, alle chiese e ai monasteri. Ma l’attività caritativa non la soddisfaceva pienamente: mossa dalla fede profonda e dall’amore per Cristo decise di rinunciare a tutto ciò che possedeva.

Negli anni 1621-1627 nella casa comprata a Cracovia fonda l’Istituto Domus Virginum Praesentationis Beatissimae Mariae Virginis per le ragazze povere o orfane: la prima scuola femminile formalmente organizzata in Polonia.

Con lungimiranza e previdenza, si sforzò per assicurare all’Istituto i mezzi economici ma anche lo statuto giuridico. L’atto della sua erezione fu emanato il 31 aprile 1627 dal vescovo Martino Szyszkowski, e fu confermato a nome della Santa Sede dal nunzio apostolico Onorato Visconti il 24 maggio 1633 e dal re polacco Ladislao IV Waza. Il vescovo di Cracovia era il maggiore protettore dell’Istituto, e l’assistenza spirituale era affidata ai gesuiti.

Ma i fondi non bastavano mai: servivano persone, educatrici come lei, dedite completamente all’op era. Con questo scopo cominciò a organizzare un ordine religioso. Lo chiamò Congregazione delle Vergini della Presentazione della Beata Vergine Maria, perché nella sua spiritualità due fattori furono di grande importanza: l’adorazione eucaristica e la devozione mariana. Purtroppo, la congregazione fu riconosciuta solo dopo la morte della fondatrice, avvenuta nel 1650: dieci anni dopo il vescovo Andrzej Trzebicki e poi anche la Santa Sede approvarono gli statuti.

L’opera di madre Sofia si inseriva nel profondo rinnovamento della Chiesa seguito al concilio di Trento. Un ruolo in tali cambiamenti svolgeva la Compagnia di Gesù grazie ai famosi collegi fondati presso i conventi. All’inizio della sua attività Sofia Czeska era in contatto con padre Piotr Kamocki, rettore di Santa Barbara a Cracovia, che divenne il suo consigliere.

Perciò organizzò il proprio istituto prendendo come esempio convitti e scuole della Compagnia, tanto che in quei tempi le sue suore venivano chiamate le “gesuite”. Oggi, dopo quattro secoli, le suore della Presentazione continuano l’opera di madre Sofia e rimangono fedeli al carisma originario conducendo scuole, collegi, asili, orfanotrofi e centri per il reinserimento sociale. Nei tempi recenti un ruolo importante nella vita delle religiose è stato svolto dal cardinale Karol Wojtyła, che ha continuato la lunga tradizione degli arcivescovi di Cracovia protettori della congregazione.

Attualmente le sue spoglie mortali si trovano in una delle cappelle della chiesa di San Giovanni.

La fase diocesana del processo è stata aperta dal cardinale Macharski il 1° aprile 1995.

FRANCISCUS PP.

LITTERAE APOSTOLICAE

VENERABILI SERVAE DEI SOPHIAE MACIEJOWSKA-CZESKA,
FUNDATRICI CONGREGATIONIS VIRGINUM
A PRAESENTATIONE BEATAE MARIAE VIRGINIS,
BEATORUM HONORES DECERNUNTUR
.*

 

Ad perpetuam rei memoriam. — « Scitis enim gratiam Domini nostri Iesu Christi, quoniam propter vos egenus factus est, cum esset dives, ut illius inopia vos divites essetis » (2 Cor 8, 9).

Apostoli admonitio regulam vitae Venerabilis Servae Dei Sophiae Maciejowska-Czeska constituit quae, honores et mundi divitias contemnens, sibi et proximo, humili exercitatione propriarum virtutum, verum thesaurum spiritalem procuravit, Iesu Christo eiusque Regno se totam committens.

Serva Dei, tertia e novem filiis, ex antiqua nobili familia, anno MDLXXXIV in loco vulgo Budziszowice (in Polonia) est orta, ubi incitata est ad altam experientiam vivendam in cotidiana virtutum exercitatione. Ab infantia conformem suae condicioni sociali institutionem accepit atque anno MDC, vix sedecim annos nata, nobili viro, domino quorundam fundorum, Ioanni Czeski nupsit. Anno MDCII, iuvenis Sophia, assumpta est in Archiconfraternitatem Misericordiae, quae suam exercebat Cracoviae navitatem, in ecclesia sanctae Barbarae dicata. In sodalitio, sub moderatoribus spiritualibus e Societate Iesu, suo in itinere progredi valuit, summa deditione gratiae respondens atque altiore usque modo se immergens in ministerium divinae caritatis.

Anno MDCVII praemature viduata est. Hac in nova condicione matrimonium iterum noluit contrahere ut reliquum vitae suae in opera caritatis et servitii impenderet, potissimum in bonum puellarum parentibus orbatarum et pauperum. Eius benevolentiae opera erga postremos, labentibus annis, multiplicata sunt etiam ob subsidia oeconomica quae ipsa incunctanter profundebat.

Magis in dies conscia exstitit suae vocationis veluti instrumenti divinae voluntatis. Hanc ob rem a suis opibus renuntiavit ut conderet, propria bona adhibens, inter annos MDCXXI et MDCXXVII, Institutum appellatum « Domus Virginum Praesentationis Beatissimae Mariae Virginis », excipiendis et instituendis iuvenibus egentioribus feminis destinatum, exemplum sequens « Conservatorii Sanctae Euphemiae » Romae. Pro suo opere mysterium elegit Praesentationis Beatae Mariae Virginis veluti exemplum et incitamentum, summum videlicet modum perfectionis non solum pro discipulis, sed etiam pro sodalibus Instituti ab ea conditi, quae, domum Instituti ingredientes, munus voto sumerent ibi usque ad mortem pie manendi. Episcopus Cracoviensis anno MDCXXVII novam fundationem eiusque statuta approbavit canonicae eius institutioni adnuens. Institutum protectione Constantiae, Reginae Poloniae, frui potuit. Nuntius Apostolicus in Polonia Honoratus Visconti, facultatibus « Legati a latere » usus, anno MDCXXXIII, atque rex Poloniae Ladislaus IV, Institutum approbaverunt.

Venerabilis Serva Dei Instituti fuit moderatrix, magistra et animatrix, aestimationem civium sibi concilians. Perpetuo reditu Institutum instruit atque humilitate ac constantia curae tutelaeque infirmiorum se dedit, altissima sustentata erga Eucharistiam et Virginem Mariam devotione. In anima sua numquam defuit fiducia in Providentiam, cuius ipsa continuam persentiebat in vita sua et in creaturis praesentiam: hac spiritali vitae condicione fulta, fidenter, constanter et aequo animo non paucas difficultates oppetere potuit, quas audacia huiusmodi propositi educationis secum ferebat.

Mater Sophia, post tres et viginti annos, quibus Institutum moderata est, die I mensis Aprilis anno MDCL Cracoviae pie in Domino obdormivit, fama sanctitatis circumdata ob virtutes quas testificata erat et ob caritatem quae, suo opere, constanter diffundebat, absolutam in Dominum fiduciam ostendens.

Vigore huius sanctitatis, apud Curiam ecclesiasticam Cracoviae Inquisitio dioecesana instructa est. Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria congregati iudicaverunt Servam Dei heroicum in modum virtutes theologales, cardinales iisque adnexas exercuisse. Summus Pontifex Benedictus XVI, veneratus Decessor Noster, anno MMXI tum heroicum eius virtutum gradum tum anno MMXII miraculum a Deo ea intercedente adimpletum agnovit. Decrevit tandem ut Beatificationis ritus die IX mensis Iunii anno MMXIII Cracoviae perageretur.

Hodie igitur Cracoviae de mandato Nostro Venerabilis Frater Noster Angelus S.R.E. Cardinalis Amato, S.D.B., Congregationis de Causis Sanctorum Praefectus, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos in Beatorum numerum adscribimus Venerabilem Servam Dei Sophiam Maciejowska-Czeska:

« Nos, vota Fratris Nostri Stanislai S.R.E. Cardinalis Dziwisz, Archiepiscopi Metropolitae Cracoviensis, necnon plurimorum aliorum Fratrum in Episcopatu multorumque christifidelium explentes, de Congregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus ut Venerabiles Servae Dei Sophia Maciejowska-Czeska, Fundatrix Congregationis Virginum a Praesentatione Beatae Mariae Virginis, peculiariter educationi puellarum indigentium dedita, ac Margarita Lucia Szewczyk, Fundatrix Congregationis Filiarum Beatae Virginis Mariae Perdolentis, quae aegrotantium et seniorum assistentiae se dicavit, Beatae nomine in posterum appellentur, earumque festum, nempe Sophiae Maciejowska-Czeska die quinta decima Maii et Margaritae Luciae Szewczyk die quinta Iunii in locis et modis iure statutis quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ».

Clara haec soror diligentem ostendit spiritalem progressum atque Christi eiusque Ecclesiae dilectionem. Dum illius conspicimus vitam, ad altiorem usque in cotidiana vita imitationem Salvatoris incitamur.

Quae autem his Litteris decrevimus, nunc et in posterum rata et firma esse volumus, contrariis quibuslibet rebus minime obstantibus.

Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die IX mensis Iunii, anno Domini MMXIII, Pontificatus Nostri primo.

 

De mandato Summi Pontificis
loco Secretarii Status


PETRUS PAROLIN
Archiepiscopus tit. Aquipendiensis

"Ascoltando lo spirito del Vangelo ha destinato i propri beni per la formazione dei giovani, ragazze bisognose che sono diventate la sua famiglia e il patrimonio della sua bontà. Diceva spesso che offrendo qualcosa ai poveri e ai bisognosi, si offre anche a Cristo stesso. Il suo grande amore per Dio tramutava in un eroico amore per il prossimo, al quale si dedicava con misericordia e generosità. (…).”

(Card. Angelo Amato , Cracovia – Łagiewniki, 9 giugno 2013)